Ślady przedstawicieli rodziny Dmochowskim znajdujemy w różnych miejscach i czasie. Ostatnio na ślad przedstawicieli, szeroko pojętej rodziny Dmochowskich natrafiłem na portalu społecznościowym Facebook na profilu Adma Pszczółkowskiego z okazji kolejnej rocznicy urodzin Krzysztofa Kamila Baczyńskiego.

Krzysztof Kamil Baczyński herbu Sas (ps. „Jan Bugaj”, „Emil”, „Jan Krzyski”, „Krzysztof”, „Piotr Smugosz”, „Krzysztof Zieliński”, „Krzyś”; ur. 22 stycznia 1921 w Warszawie, zm. 4 sierpnia 1944 tamże) – polski poeta czasu wojny, podchorąży Armii Krajowej, podharcmistrz Szarych Szeregów, jeden z przedstawicieli pokolenia Kolumbów, w czasie okupacji związany z pismem „Płomienie” oraz miesięcznikiem „Droga”. Zginął w czasie powstania warszawskiego jako żołnierz batalionu „Parasol” Armii Krajowej (cyt. wikipedia).

Poeta był synem Stanisława Baczyńskiego, historyka literatury i Stefanii Zieleńczyk, nauczycielki, autorki podręczników.

Związki rodziny Krzysztofa Kamila Baczyńskiego z rodziną Dmochowskich znajdujemy w dwóch akapitach:

Świadkami chrztu Stefanii był Stanisław Baczyński przyszły mąż oraz  Stanisław Dmochowski, kasjer. Chrzestnymi tenże kasjer wraz ze swą żoną Sabiną Dmochowską. Prywatnie – szwagier i siostra konwertytki.

Sabina przeszła podobną procedurę w 1905 r., wychodząc za mąż za Dmochowskiego.

Z powyższych dwóch akapitów dowiadujemy się, że Dmochowscy pojawili się w życiu rodziców Krzysztofa Kamila Baczyńskiego w chwili chrztu jego matki. Świadkiem chrztu Stefanii, która przeszła na wiarę katolicką, był Stanisław Dmochowski. Jego żona Sabina była siostrą Stefanii.

W chwili przeczytania artykułu zacząłem zastanawiać się, czy uda się ustalić genealogię rodziny Stanisława Dmochowskiego.

Oto moje ustalenia na podstawie wiedzy ogólnodostępnej w internecie.

Stanisław Koronat Dmochowski był mężem Sabiny Zieleńczyk (córka Maksymiliana i Karoliny Hirszman).

Warto w tym miejscu dodać, że ich syn to Zbigniew Roman Dmochowski (1906-1982) – architekt, historyk architektury. Wykładowca i profesor Pol. Szkoły Architektury w Wielkiej Brytanii w latach 1946-1953, od 1965 profesor Politechniki Gdańskiej; przebywał też w Nigerii (1958–65 i 1972–81 jako nacz. architekt), gdzie prowadził pionierskie prace przy konserwacji i inwentaryzacji zabytków; organizator i dyr. skansenu w Jos; napisał: Dzieła architektury w Polsce (1956, także wyd. ang.), An Introduction to Nigerian Traditional Architecture (t. 1–3 1990). (https://www.geni.com/people/Zbigniew-Dmochowski/6000000077298162795).

Z aktu ślubu Stanisława Koronata dowiadujemy się, że jego rodzicami byli Władysław Dmochowski i Anna Rozalia Paulina Sroczyńska. Akt dostępny jest na Genetece w zasobach parafii warszawskiej Przemienienia Pańskiego.

Z aktu dowiadujemy się, że rodzicami Władysława był Józef Dmochowski i Julia Scholastyka Kobylańska. Ich ślub udało się odnaleźć w parafii Dobrzyń nad Drwęcą obecnie w województwie kujawsko-pomorskim, który zamieszczony został pod nr 2 w 1824 roku. Według zamieszczonego na Genetece indeksu jego rodzicami byli Klemens Dmochowski i Marianna Moszczańska.

Okazuje się, że para małżeńska Klemens Dmochowski i Marianna Moszczyńska jest znana czytelnikom tej strony internetowej.

Klemens Dmochowski był bratem Franciszka Salezego Dmochowskiego. Obaj urodzili się we wsi Brulino-Oprawczyki.

Podsumowując, możemy dojść do wniosku, że Krzysztof Kamil Baczyński miał w rodzinie wuja Dmochowskiego.

Franciszek Ksawery Dmochowski – ale czy na pewno Ksawery?

Pełna treść wpisu opublikowanego w dniu 22 stycznia 2021 roku na profilu społecznościowym Adama Pszczółkowskiego.

Czasami ktoś od progu wołałby:

„panie Baczyński, telefon do pana”

i nic dziwnego w tym nie byłoby,

że to on i że wstaje obciągając sweter

i bez pośpiechu rusza w stronę drzwi.

Rozmów na widok ten nie przerywanoby,

w pół gestu i w pół tchu nie zastyganoby,

bo zwykłe to zdarzenie, a szkoda, a szkoda,

jako zwykłe zdarzenie traktowanoby. <

Dzisiaj przypada setna rocznica urodzin Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, poety, powstańca warszawskiego, żołnierza batalionu „Parasol” Armii Krajowej. Poeta, który poległ 4.08.1944 r., był synem Stanisława Baczyńskiego, historyka literatury i Stefanii Zieleńczyk, nauczycielki, autorki podręczników.

Ów ojciec – Stanisław August Baczyński, rodził się dnia 5.05.1890 r. we Lwowie, przy ulicy Krętej 3. Został ochrzczony 10 dni później w kościele bernardyńskim. Syn Zygmunta mistrza krawieckiego i Józefaty z Kowalskich, wnuk zaś Józefa Baczyńskiego i Agnieszki z Mądzelewskich. Chrzestnymi byli: Józef Jaszczyszyn kupiec i Ryszarda Szubert panna.

Tenże Zygmunt (dziad poety) za młodu, jako lwowski czeladnik krawiecki, wziął udział w powstaniu styczniowym. Zmarł w 1913 r. Pochowany jest na Cmentarzu Łyczakowskim, na kwaterze powstańczej (40-2-2).

Stanisław August Baczyński, powszechnie znany z szeregu wybitnych publikacji poświęconych historii literatury polskiej, był przede wszystkim wojskowym. Członek POW i żołnierz I Brygady Legionów. Od 1919 r. agent polskiego wywiadu – „dwójkarz”. W latach 30-tych XX w. tytułowany kapitanem-emerytem Wojska Polskiego. Jest na niego kilka teczek w CAW Rembertów – choć nie wiem czy zbadanych przyzwoicie.

Dodatkowo pozostawił po sobie kilka drobniejszych wydawnictw – broszurek patriotyczno-politycznych, pisanych pod pseudonimem „Akst”. Broszurki te za czasów PRL-u znajdowały się na liście ksiąg zakazanych.

Ożenił się Stanisław August dnia 9.11.1911 r. w Warszawie, w kościele Wszystkich Świętych z panną Stefanią Zieleńczyk, lat 21, urodzoną w Warszawie, córką Maxa i Karoliny z Hirschmanów. A działo się to wszystko za indultem arcybiskupa Popiela, zwalniającego młodych od głoszenia dwóch zapowiedzi.

Jakie było pierwotne imię Stefanii – nie ustaliłem. Natomiast przyszła panna młoda na 5 dni przed zawarciem ślubu przyjęła chrzest w powyższym kościele Wszystkich Świętych.

Rodziła się w Warszawie dnia 5.12.1890 r. jako córka warszawskich Żydów Kopla Zieleńczyka i Kajli Estery z Hirschmanów.

Jej ojciec Kopel, kupiec z ulicy Dzielnej, był członkiem rzeczywistym Stowarzyszenia Wzajemnej Pomocy Subiektów Handlowych Wyznania Mojżeszowego w Warszawie (do którego stowarzyszenia należał też i wspominany ostatnio przeze Maxymilian Luxenburg – oczywiście dopóki nie przyjął wiary luterańskiej).

Świadkami chrztu Stefanii był Stanisław Baczyński przyszły mąż oraz  Stanisław Dmochowski, kasjer. Chrzestnymi tenże kasjer wraz ze swą żoną Sabiną Dmochowską. Prywatnie – szwagier i siostra konwertytki.

Sabina przeszła podobną procedurę w 1905 r., wychodząc za mąż za Dmochowskiego.

Kopla Zieleńczyk – chyba dla celów biznesowych – przyjął imię Maksymilian. I pod takim imieniem zmarł i został pochowany. Wraz z nim leży jego żona, która zaczęła używać imienia – Karolina. Secesyjny grób obojga znajduje się na cmentarzu żydowskim w Warszawie, przy Okopowej.

Stanisław August Baczyński zmarł tuż przed wybuchem II wojny światowej – w lipcu 1939 r. W nekrologu zamieszczonym w Kurierze Warszawskim żegnała go żona oraz syn – czyli poeta Krzysztof Kamil.

Poecie przypisywane jest pochodzenie szlacheckie. Czy był on członkiem rodu Sasów z Baczyny pod Samborem – nie wiem. Metryki odnalezione nie potwierdzają tego. 

Natomiast poeta łączył w sobie dwie bardzo różne i dalekie od siebie tradycje. Jedną odwołującą się do powstań narodowych, drugą mieszczańską, kupiecką.

P.S. Cytat początkowy z Szymborskiej wziąłem.